Khám phá ẩm thực Việt Nam từ bắc chí nam giống như được nếm món ăn của rất nhiều nước với chi phí trọn gói trong một quốc gia.
Đặc thù địa lý độc đáo của dải đất dài mảnh mai này đóng vai trò quan trọng trong nền ẩm thực dân tộc, do khí hậu ảnh hưởng đến sự phân bố những loại thực phẩm và gia vị nhất định ở mỗi vùng.
Đi du lịch từ miền bắc Việt Nam, qua cái bụng miền trung và xuống đến cái đuôi miền nam, bạn sẽ thấy sự khác biệt không chỉ về nguyên liệu mà còn cả phong cách và phương pháp sử dụng trong chế biến và nấu ăn.
Miền Bắc
Các món ăn ở miền bắc Việt Nam thường chịu ảnh hưởng của truyền thống.
Khi tổ tiên người Việt bắt đầu định cư ở các đồng bằng miền bắc, tầm quan trọng của cái ăn, cái mặc đối với cộng đồng dân cư là rất lớn. Chẳng hạn, các vua Hùng tổ chức thi tài và từ đó lan truyền các món ăn dân dã như bánh chưng, bánh giầy.
Những truyền thống đó ngày nay ta vẫn thấy, các gia đình tuân thủ các phương pháp nấu ăn nghiêm ngặt với những thành phần nguyên liệu và sự kết hợp cố định, để tạo thành món ăn hoàn hảo.
Nằm gần biên giới với Trung Quốc, ảnh hưởng Trung Hoa thể hiện rõ rệt nhất ở các tỉnh miền núi phía tây bắc đồng bằng sông Hồng.
Tuy nhiên, ở miền bắc cũng sử dụng nhiều nguyên liệu sản xuất tại địa phương như nước mắm hay mắm tôm, chứng tỏ không có sự phụ thuộc vào người hàng xóm khổng lồ.
Ở thị trấn Sa Pa, trước đây là đồn trú trên cao của Pháp, khí hậu mát mẻ hơn, các phương pháp nấu nướng như kho, hầm là phổ biến.
Tuy nhiên, điều này đang dần thay đổi, và du lịch đang góp phần hiện đại hóa Sa Pa, nhiều nhà hàng với các món ăn nước ngoài đang mọc lên để làm hài lòng khách hàng phương Tây.
Đi xuống phía nam một chút, tới thủ đô Hà Nội, vẫn có thể thấy sự giản dị trong cách nấu ăn như ở miền núi phía bắc
Hạt tiêu là gia vị sẵn có và chủ yếu, thay vì sử dụng nhiều loại gia vị như thường thấy ở miền trung và miền nam.
Image source: www.vietnam-travel.org
Hiện thân của ẩm thực Hà Nội mộc mạc có thể thấy ở món ăn của dân tộc Việt Nam, phở. Mỗi vùng miền Việt Nam chế biến phở theo một cách khác nhau, nhưng có thể nói ngon nhất và cơ bản nhất chính là phở được làm tại nơi sinh ra món ăn này, Hà Nội. Theo truyền thống, phở là món sợi nước đơn giản, với nước dùng làm từ xương bò. Các thành phần gồm có bánh phở, thịt bò tái hay chín, và hành rau thơm.
Càng đi về phía nam, bạn sẽ thấy cách làm phở có phần dễ dãi hơn, với nhiều loại hương vị cho thêm vào nước dùng, và nhiều loại rau thơm ăn kèm.
Miền Trung
Tiến xa hơn về phía nam, bạn sẽ tìm thấy hai điểm dừng chân ẩm thực ở miền trung đất nước, Hội An v Huế. Ẩm thực Huế được định hình phần lớn nhờ lịch sử cung đình của thành phố này.
Huế là cố đô của Việt Nam, vì vậy các món ăn thường cao sang, sử dụng nhiều gia vị và tỉ mỉ trong khâu trình bày, thể hiện nét văn hóa cung đình xưa.
Sự tỉ mỉ đến từng chi tiết này cũng có thể thấy được ở món Bánh Bao Bánh Vạc nổi tiếng của Hội An, còn gọi là bánh Hoa Hồng Trắng, vì hình dáng chiếc bánh xinh xắn như bông hoa.
Image source: travellingtovietnam.net
Ngoài ra, bạn có thể dễ dàng bắt gặp cách phục vụ nhiều món như một bàn tiệc ở Hội An và Huế hơn so với các vùng khác trên cả nước.
Miền Nam
Miền Nam được biết đến với khí hậu ấm áp và đất đai màu mỡ.
Điều này nghĩa là các loại rau trái đa dạng phong phú hơn ở đây, và miền nam cũng được hưởng nhiều mùa thu hoạch lúa mỗi năm hơn miền bắc.
Kết quả là người miền nam thường sử dụng các thành phần nguyên liệu một cách thoải mái hơn, và hương vị thường đậm đà, sắc nét và ngọt hơn.
Có thể thấy được điều đó đặc biệt là ở Thành phố Hồ Chí Minh, nơi đồ ăn ngọt phổ biến hơn nhiều.
Một ví dụ điển hình là miền nam có loại bánh tét ngọt, làm từ chuối, đậu đỏ và gạo nếp, cuộn lại thành hình trụ, sau đó luộc lên, cắt thành từng miếng và chấm với nước tương.
Image source: 123amthuc.net
Cũng như các thành phố lớn khác trên thế giới, du lịch đang ngày một đổi thay nền ẩm thực của TPHCM, với ngày càng nhiều nhà hàng mọc lên.
Nhu cầu đa dạng các loại đồ ăn cũng là động lực thay đổi cho thành phố, với những nhà hàng nổi tiếng như Pizza 4P’s pha trộn ẩm thực Ý và Nhật, tự sản xuất phô mai để lấp đầy chỗ trống trên thị trường phô mai ở Việt Nam.
Những khác biệt vùng miền cũng có thể thấy rõ khi bạn tới các thành phố duyên hải miền nam trung bộ như Mũi Né hay Vũng Tàu, ở đó bạn sẽ được chào đón với một lượng lớn hải sản và đồ nướng. Và rồi khi đi vào trung tâm Đồng bằng sông Cửu Long, xa hơn nữa về phía nam, bạn sẽ thấy một vùng trời những dừa, đường thốt nốt và trái cây nhiệt đới không thể tìm thấy ở miền bắc.
Sự đa dạng vùng miền của Việt Nam khiến cho đất nước này là điểm đến không thể thiếu đối với những người có tâm hồn ăn uống, và đem lại những trải nghiệm độc đáo trong suốt hành trình xuyên Việt.
No Comments